Monnickendam is een stad in de gemeente Waterland, gelegen aan de Gouwzee in de Nederlandse provincie Noord-Holland.
Het Waterlandsmuseum de Speeltoren is een museum in de Noord-Hollandse stad Monnickendam dat het Waterland, het Noord-Hollands veenweidegebied direct ten noorden van Amsterdam, in al zijn facetten presenteert in hun onderling verband. De nadruk ligt daarbij op het ontstaan en de geschiedenis van het oorspronkelijk drassige, later ingeklonken en door een zeedijk beschermde veenland, en het leven en bedrijf van zijn bewoners op het platteland en in stadjes en dorpen, waaronder Monnickendam, Ilpendam en Broek in Waterland. Het museum wil de rijke historie van de regio verbinden met de meer recente geschiedenis en het leven nu. Naast de eigen collectie toont het museum bruikleencollecties van onder andere Naturalis, het Hoogheemraadschap, Amsterdam Museum en Museum Speelklok.
Overleek is een buurtschap in de gemeente Waterland, in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het is gelegen tussen Monnickendam en Ilpendam, zo'n 2 kilometer ten noorden van Broek in Waterland. Tot het ontstaan van de gemeente Waterland behoorde het tot de gemeente Monnickendam.
De Joodse begraafplaats van Monnickendam ligt aan het Zuideinde, net buiten de stadsomwalling. Dit is typisch voor een Joodse begraafplaats, omdat deze door de Joden zelf als onrein worden gezien. Daarom werd een Joodse begraafplaats altijd buiten de stad aangelegd.